فعالیت ۱ ریاضی ششم
اعدادی زیر را از کوچک به بزرگ مرتب کنید. در مورد روشهای مختلف مرتب کردن آن در کلاس گفتوگو کنید.
اعداد: $\mathbf{۱}, \mathbf{\frac{۱}{۲}}, \mathbf{\frac{۱}{۴}}, \mathbf{۵}, \mathbf{۰}, \mathbf{\frac{۹}{۲}}, \mathbf{۲}, \mathbf{\frac{۳}{۸}}, \mathbf{\frac{۳}{۲}}, \mathbf{\frac{۱}{۳}}$
$ ext{مراحل زیر یکی از روشهای حل این مسئله را نشان میدهد:}$
الف) $\mathbf{\text{بزرگترین عدد کدام است؟}}$
ب) $\mathbf{\text{چه اعدادی از } \mathbf{۲} \text{ بیشتر هستند؟}}$
پ) $\mathbf{\text{چه اعدادی از } \mathbf{۱} \text{ بیشتر و از } \mathbf{۲} \text{ کمترند؟}}$
ت) $\mathbf{\text{اعداد کمتر از } \mathbf{۱} \text{ کداماند؟}}$
پاسخ تشریحی و گام به گام فعالیت ۱ صفحه ۳۷ ریاضی ششم
هدف این فعالیت، مرتب کردن اعداد کسری و صحیح با استفاده از **دستهبندی** آنها بر اساس نزدیک بودن به اعداد صحیح است. این روش مقایسه را سادهتر میکند.
### ۱. تبدیل و دستهبندی اعداد
ابتدا همهی کسرها را به عدد مخلوط یا اعشار (تقریبی) تبدیل میکنیم:
$$\mathbf{۱}, \mathbf{۰.۵}, \mathbf{۰.۲۵}, \mathbf{۵}, \mathbf{۰}, \mathbf{۴\frac{۱}{۲}}, \mathbf{۲}, \mathbf{۰.۳۷۵}, \mathbf{۱\frac{۱}{۲}}, \mathbf{\approx ۰.۳۳}$$
حالا به سؤالات دستهبندی پاسخ میدهیم:
**الف) بزرگترین عدد کدام است؟**
* **پاسخ:** $\mathbf{۵}$
**ب) چه اعدادی از $\mathbf{۲}$ بیشتر هستند؟**
* $\frac{۹}{۲} = ۴\frac{۱}{۲} > ۲$
* $\mathbf{۵} > ۲$
* $\mathbf{۲}$ خود $\text{۲}$ است، پس بیشتر از $ ext{۲}$ نیست.
* **پاسخ:** $\mathbf{۵}, \mathbf{\frac{۹}{۲}}$
**پ) چه اعدادی از $\mathbf{۱}$ بیشتر و از $\mathbf{۲}$ کمترند؟** (اعداد بین $\text{۱}$ و $\text{۲}$)
* $\frac{۳}{۲} = ۱\frac{۱}{۲}
ightarrow \text{بین } \text{۱} \text{ و } \text{۲}$ است.
* $\mathbf{۱}$ و $\mathbf{۲}$ خودشان نیستند.
* **پاسخ:** $\mathbf{\frac{۳}{۲}}$
**ت) اعداد کمتر از $\mathbf{۱}$ کداماند؟** (اعداد کسری کوچکتر از واحد به علاوه $\mathbf{۰}$)
* $\mathbf{۰}$
* $\frac{۱}{۲}
ightarrow \text{۰.۵}$
* $\frac{۱}{۴}
ightarrow \text{۰.۲۵}$
* $\frac{۳}{۸}
ightarrow \text{۰.۳۷۵}$
* $\frac{۱}{۳}
ightarrow \approx \text{۰.۳۳}$
* **پاسخ:** $\mathbf{۰}, \mathbf{\frac{۱}{۴}}, \mathbf{\frac{۱}{۳}}, \mathbf{\frac{۳}{۸}}, \mathbf{\frac{۱}{۲}}$
---
### ۲. مرتب کردن نهایی از کوچک به بزرگ
حالا اعداد هر دسته را مرتب میکنیم:
1. **دسته کمتر از $\mathbf{۱}$:** باید $\frac{۱}{۴}, \frac{۱}{۳}, \frac{۳}{۸}, \frac{۱}{۲}$ را هم مخرج کنیم. $\text{ک.م.م}$ $\text{۴}, \text{۳}, \text{۸}, \text{۲}$ عدد $athbf{۲۴}$ است.
* $\frac{۱}{۴} = \frac{۶}{۲۴}, \quad \frac{۱}{۳} = \frac{۸}{۲۴}, \quad \frac{۳}{۸} = \frac{۹}{۲۴}, \quad \frac{۱}{۲} = \frac{۱۲}{۲۴}$
* **ترتیب:** $\mathbf{۰}, \mathbf{\frac{۱}{۴}}, \mathbf{\frac{۱}{۳}}, \mathbf{\frac{۳}{۸}}, \mathbf{\frac{۱}{۲}}$
2. **دسته مساوی $\mathbf{۱}$:** $\mathbf{۱}$
3. **دسته بین $\mathbf{۱}$ و $\mathbf{۲}$:** $\mathbf{\frac{۳}{۲}}$
4. **دسته مساوی $\mathbf{۲}$:** $\mathbf{۲}$
5. **دسته بزرگتر از $\mathbf{۲}$:** $\frac{۹}{۲} < ۵
ightarrow \mathbf{\frac{۹}{۲}}, \mathbf{۵}$
**ترتیب نهایی:**
$$\mathbf{۰} < \mathbf{\frac{۱}{۴}} < \mathbf{\frac{۱}{۳}} < \mathbf{\frac{۳}{۸}} < \mathbf{\frac{۱}{۲}} < \mathbf{۱} < \mathbf{\frac{۳}{۲}} < \mathbf{۲} < \mathbf{\frac{۹}{۲}} < \mathbf{۵}$$
کار در کلاس ۱ ریاضی ششم
هر دسته از اعداد را از کوچک به بزرگ مرتب کنید.
🔴 $\frac{۱}{۱۰}, \frac{۱}{۱۰۰}, \frac{۱}{۲۵}$
🔴 $\frac{۲}{۹}, \frac{۸}{۵}, \frac{۱}{۲}$
🔴 $\frac{۳}{۷}, \frac{۳}{۹}, \frac{۳}{۲۰}$
🔴 $\frac{۷}{۵}, \frac{۳}{۲}, \frac{۴}{۳}, \frac{۲}{۳}$
پاسخ تشریحی و گام به گام کار در کلاس ۱ صفحه ۳۷ ریاضی ششم
برای مرتب کردن کسرها، از دو قانون اصلی استفاده میکنیم: **هم صورت کردن** یا **هم مخرج کردن**.
---
### ۱. دسته اول (صورتهای مساوی)
**اعداد:** $\mathbf{\frac{۱}{۱۰}, \frac{۱}{۱۰۰}, \frac{۱}{۲۵}}$
**قانون:** اگر صورتهای چند کسر مساوی باشند، کسری بزرگتر است که **مخرج کوچکتری** داشته باشد.
$$\mathbf{\frac{۱}{۱۰۰}} < \mathbf{\frac{۱}{۲۵}} < \mathbf{\frac{۱}{۱۰}}$$
---
### ۲. دسته دوم (مخرجهای مساوی)
**اعداد:** $\mathbf{\frac{۳}{۷}, \frac{۳}{۹}, \frac{۳}{۲۰}}$
**قانون:** صورتها مساوی هستند. کسری بزرگتر است که **مخرج کوچکتری** داشته باشد.
$$\mathbf{\frac{۳}{۲۰}} < \mathbf{\frac{۳}{۹}} < \mathbf{\frac{۳}{۷}}$$
---
### ۳. دسته سوم (هم مخرج کردن)
**اعداد:** $\mathbf{\frac{۲}{۹}, \frac{۸}{۵}, \frac{۱}{۲}}$
1. **تبدیل به مخرج مشترک:** $\text{ک.م.م}$ $\text{۹}, \text{۵}, \text{۲}$ عدد $athbf{۹۰}$ است.
* $\frac{۲}{۹} = \frac{۲۰}{۹۰}$
* $\frac{۸}{۵} = \frac{۱۴۴}{۹۰}$
* $\frac{۱}{۲} = \frac{۴۵}{۹۰}$
2. **مرتب کردن بر اساس صورتها:** $\text{۲۰} < \text{۴۵} < \text{۱۴۴}$
$$\mathbf{\frac{۲}{۹}} < \mathbf{\frac{۱}{۲}} < \mathbf{\frac{۸}{۵}}$$
---
### ۴. دسته چهارم (استفاده از عدد $athbf{۱}$)
**اعداد:** $\mathbf{\frac{۷}{۵}, \frac{۳}{۲}, \frac{۴}{۳}, \frac{۲}{۳}}$
1. **تبدیل به عدد مخلوط/اعشار:**
* $\frac{۷}{۵} = ۱\frac{۲}{۵} = ۱.۴$
* $\frac{۳}{۲} = ۱\frac{۱}{۲} = ۱.۵$
* $\frac{۴}{۳} = ۱\frac{۱}{۳} \approx ۱.۳۳$
* $\frac{۲}{۳} \approx ۰.۶۶$ (تنها کسر کوچکتر از $\mathbf{۱}$)
2. **مرتب کردن:** $\text{۰.۶۶} < \text{۱.۳۳} < \text{۱.۴} < \text{۱.۵}$
$$\mathbf{\frac{۲}{۳}} < \mathbf{\frac{۴}{۳}} < \mathbf{\frac{۷}{۵}} < \mathbf{\frac{۳}{۲}}$$
---
BLACK PINK
1403/09/03
خوب بود